پروانه مینوز گوجه فرنگی
یکی از محصولات مهم گلخانه ای ، گوجه فرنگی میباشد که در اقتصاد گلخانه داران نقش مهمی را ایفا می کند و از عوامل محدود کننده تولید این محصول آفت شبپره مینوز گوجه فرنگی یا بید گوجه فرنگی میباشد.
با اسامی مختلفی مانند بید گوجه فرنگی ، کرم مینوز برگ گوجه فرنگی ، توتا مینوز برگ و ساقه سیب زمینی در بین کشاورزان معروف است ، و این آفت در تمام مراحل رشدی خود به برگ و ساقه و میوه سیب زمینی و گوجه فرنگی خسارت وارد میکند و در تمام سنین لاروی احتمال خسارت این حشره وجود دارد.
خسارت این آفت بر روی برگ و لاروها از بافت مزوفیل بوده و اپیدرم همچنان دست نخورده باقی میماندو دالان هایی در اثر تغذیه این آفت بر روی برگ به صورت نامنظم به وجود می آید از فضولات سیاه لاروها پر میشود ، این لکه ها ممکن است بعدا نکروزه شوند و همچنین لاروها ممکن است تونل هایی در ساقه ایجاد کنند که نمو کلی گیاهان را تغییر میدهند.
میوه ها به مجرد ظهور روی بوته ها در معرض این آفت قرار می گیرند و محل های ورود این آفت به درون این میوه میتواند باعث ورود عوامل بیماری زای ثانویه گردد که موجبات فساد و پوسیدگی میوه گوجه را فراهم می کند.
منشا این آفت از آمریکای لاتین میباشد و نواحی انتقال آن نواحی ای از اروپا و آسیا میباشد.
در مناطق آلوده این آفت ، به تمام مراحل رشدی میزبان خانواده سولاناسه حمله نموده و ترجیح میزبانی این آفت ، گوجه فرنگی میباشد و در صورتی که گوجه فرنگی و سیب زمینی و تاتوره در دسترس نباشد میتواند به بادمجان نیز خسارت وارد کند .
خسارت این آفت علاوه بر کاهش رشد گیاه و خسارت های کمی ، باعث خسارت های کیفی و کاهش بازارپسندی میوه نیز میگردد.
شکل شناسی :
حشره بالغ ، تخم های بیضی شکل را که به رنگ سفید صدفی تا زرد روشن است در سطح برگ ها قرار می دهد.
لاروها در ابتدای رشد به رنگ سفید هستند و سپس بسته به محل تغذیه ازرنگ قهوه ای مایل به رنگ سبز که در اثر برگخواری بوجود میآید تا رنگ سبز مایل به قهوه ای که در اثر تغذیه از میوه حاصل میشود متفاوت است.
حشره بالغ :
طول گونه این حشره تا 7میلی متر نیز میرسد ، بالهایی به طول 8 تا 10 میلی متر دارد و از مشخصه اصلی آن میتوان به کشیده بودن طول بدن و رنگ خاکستری متمایل به نقره ای اشاره کرد .
تخم های این حشره به صورت لوله های کوچک و به برنگ کرم مایل به زرد گذاشته میشود ولاروها در حدود 4 تا 6 روز بعد از تخم گذاری از تخم بیرون می آیند .
در زمان مواجهه با آفت مینوز گوجه فرنگی ، میتوانیم یکی از اقدامات کنترلی را انجام دهیم که یا به صورت پیش گیرانه و یا در جهت از بین بردن این آفت صورت میگیرد .
بعنوان مثال کنترل زراعی و بایولوژیک یعنی استفاده از تله های فرمونی ، که حشرات نر بالغ را به خصوص در هنگام شب جذب میکند و لازم است بدانید که در مزارع و گلخانه ها تعداد استفاده از این تله های فرمونی متفاوت است .
اگر قصد مبارزه این آفت رو با نصب تله های فرمونی دلتا دارید ، کافیه از ظروفی با محتوای آب و روغن به تعداد ۳۰ عدد در گلخانه های تولید نشاء و تعداد ۲۰ تا ۲۵ عدد در گلخانه های تولید گوجه فرنگی و تعداد ۴۰ تا ۵۰ عدد در مزرعه گوجه فرنگی برای شکار انبوه آفات توت ها یا مینوز گوجه فرنگی استفاده کنید .
هر تله تا ۳۰۰ عدد از نرهای بالغ را در روز شکار میکند و این امر باعث کند شدن در تولید مثل جمعیت میشود و باعث کنترل این آفت میگردد، تله های فرمونی قبل ظهور نسل اول باید مورد استفاده قرار بگیرند و کاربرد آن تا پایان فصل نیز باید ادامه داشته باشد.
همچنین استفاده از توری های ضدحشره ، در درب های ورودی و خروجی و پنجره های مشرف به گلخانه،استریلیزه کردن خاک ،هرس کردن بوته های آلوده و رعایت فاصله مناسب بین بوته ها هنگام کاشت میتواند در کنترل این آفت بسیار موثرباشد.
برای مبارزه بیولوژیک میتوانید ، از محلولپاشی با حشره کش میکروبی بیتی مطابق دستورالعمل فنی برچسب استفاده کنید .
استفاده از آفت کش های گیاهی مانند ازاداراختین به نسبت یک و نیم در۱۰۰۰، همچنین برای مبارزه شیمیایی با این آفت میتوانید با سمومی مانند اویسکت ،اوانت،یا ایندوکساکاراستفاده کنید.
توجه کنید که اوانت اویسکت میتواند بر علیه سفید بالک نیز استفاده شود ،دوره کارنس اوینسکت ۳ روز اوانت عراقی ۳ تا ۷ روز و برخی از اوانت ها تا ۲۱ روز نیز میباشد .